Park Leśny Dąbie-resztki nagrobków żydowskich.

[Aygon]

Między Tczewską a Płonią w krzakach można odnaleźć pozostałości połamanych pomników, w tym i w jidisz.

[Fitek]

To wszystko bardzo ciekawe, trzeba będzie sprawdzić ile fragmentów jest z zlikwidowanego cmentarza żydowskiego. Cmentarz ten został zlikwidowany przed 1945 rokiem.

[mavr]

A w Altdamm była gmina żydowska?

[Fitek]

A w Altdamm była gmina żydowska?

Przegapiłem.... Oj była i to nawet cmentarz sobie załatwiła, tylko za późno, bo już III rzesza nastała i cmentarz poszedł w puch. Reszta, pewnie była chowana na komunalnym (dzisiejszy cmentarz, przy ul. Goleniowskiej)

[mavr]

A masz może jakies info czy mieli synagoge i gdzie?

[Fitek]

Pewnie że mieli, mieściła się ona przy dzisiejszej ul. Koszarowej 13 (Wallstr. 13) na piętrze lokalu Państwa Stolpe. Ten budynek z napisem gasthaus.

[mavr]

No to za duża ta bożnica nie była A tak z ciekawości to jakie lata ta fotka? Bo mnie zainteresowała przynależność tych panów konno

[Perca f.]

Między Tczewską a Płonią w krzakach można odnaleźć pozostałości połamanych pomników, w tym i w jidisz.

To na dole na ostatnim zdjęciu to kość?.

[Swaq]

Między Tczewską a Płonią w krzakach można odnaleźć pozostałości połamanych pomników, w tym i w jidisz.

To na dole na ostatnim zdjęciu to kość?.

Patyk ze świecącą korą. Ale rzeczywiście na pierwszy rzut oka...

[anubiska]

W pewnej książce znalazłam takie krótkie info "Już w 1835 r, wybudowano w Kijewie (Rosengarten) drewnianą synagogę dla założonej w 1814 gminy żydowskiej" .
To chodzi o tą synagogę przy Wallstr. co jest na fotce powyżej, czy o zupełnie inny budynek, bo zgłupiałam 

[Fitek]

W pewnej książce znalazłam takie krótkie info "Już w 1835 r, wybudowano w Kijewie (Rosengarten) drewnianą synagogę dla założonej w 1814 gminy żydowskiej" .
To chodzi o tą synagogę przy Wallstr. co jest na fotce powyżej, czy o zupełnie inny budynek, bo zgłupiałam 

Synagoga w Rosengarten to zupełnie inna historia, zresztą spłonęła w latach 70-80. XIX wieku. Nawet nie wiem, gdzie stała.

[Aygon]

Z dzisiejszego spaceru. Po zimie widać więcej. Kawałek krzyża w nazwiskiem Wedell i duży fragment z jidisz, wszystko leży sobie zaraz za polaną rekreacyjna w stronę Wielgowa. Chyba trzeba mi się tam ze sprzętem wybrać.
Ps. Spotkałem też 2 panie na spacerze, starsza miała 93 lata , mieszkają w koszarach na Słupskiej, trochę poopowiadały, ale nie miały za dużo czasu.

[Aygon]

http://www.cmentarium.sowa.website.pl/Epitafia/Inskrypcje.pdf - dostałem taki namiar na stronę opisujacą system opisywania nagrobków żydowskich, ostatnia sesnencja z tablicy to : תנצבה Niech  Jej  dusza  będzie  włączona  w  wieniec  życia wiecznego

[anubiska]

Informacje z Karty cmentarza z 1996 r. wykonanej na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (i tam też przechowywanej) dotyczące cmentarza żydowskiego w Dąbiu oraz mapa współczesna z orientacyjnym ulokowaniem cmentarza.

[Aygon]

Dostałem rozszyfrowany napis:

"Najprawdopodobniej pierwsza linia to imię i nazwisko - wg mnie Nataniel Nathanson.

Druga linijka to może być np. rok śmierci, bo w judaizmie ortodoksyjnym zazwyczaj rok śmierci zapisuje się literami alfabetu [...] Faktycznie druga linia to data śmierci i już wiem, że był to miesiąc nissan, czyli nasz marzec/kwiecień, wyszedł mi rok 1919.

5 liter na dole - w najniższym rzędzie to skrót tzw. tocba - czyli Niech jego dusza będzie włączona w wieniec życia wiecznego."

Na pommerschedatenbank jest kilku Nathansonów w Altdamm więc możliwe że to resztki dawnego cmentarza tam wylądowały, choć są tam też jak widać resztki katolickich krzyży.